Nghiên cứu và sản xuất vắc-xin Dịch tả lợn châu Phi AVAC ASF LIVE

Dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) là một bệnh truyền nhiễm ở lợn, lây lan xuyên biên giới, do vi-rút DTLCP gây ra. Tác nhân gây bệnh thuộc chi Asfivirus, họ Asfarviridae, có bộ gen DNA kích thước lớn và cấu trúc phức tạp. Dựa trên trình tự gen B646L, mã hóa cho protein vỏ capsid, vi-rút được phân thành 24 kiểu gene. Trong số đó, kiểu gene II là phổ biến nhất, với sự đa dạng về mức độ độc lực, nhưng nhìn chung được xem là có độc lực cao và là nguyên nhân chính gây ra các đợt bùng phát DTLCP trên toàn cầu. Bệnh ảnh hưởng đến lợn ở mọi giống và mọi lứa tuổi, với các thể bệnh bao gồm thể quá cấp, cấp tính và mãn tính. Thể cấp tính thường biểu hiện bằng sốt cao đột ngột, bỏ ăn, da tím tái, xuất huyết nội tạng nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong có thể lên tới 100%.

Dịch tả lợn châu Phi gây ra những thiệt hại to lớn cho ngành chăn nuôi lợn toàn cầu

Dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) lần đầu tiên được ghi nhận tại Kenya vào năm 1921. Trong giai đoạn đầu, bệnh chủ yếu lưu hành trong phạm vi châu Phi. Đến năm 2007, chủng vi-rút DTLCP thuộc kiểu gene II xuất hiện tại Cộng hòa Georgia và nhanh chóng lan rộng sang các quốc gia thuộc khu vực Transcaucasia, khởi đầu cho các đợt bùng phát trên phạm vi toàn cầu. Tính đến năm 2024, DTLCP vẫn đang tiếp tục lây lan tại hơn 50 quốc gia thuộc nhiều khu vực khác nhau trên thế giới, bao gồm châu Phi, châu Mỹ, châu Á và châu Âu, ảnh hưởng đến cả đàn lợn nuôi và lợn hoang dã. Các đợt bùng phát này đã gây thiệt hại cho hàng trăm triệu con lợn, kéo theo những tổn thất kinh tế nghiêm trọng. Vì vậy, kiểm soát DTLCP hiện đang là một trong những ưu tiên hàng đầu của ngành chăn nuôi lợn toàn cầu.

Đối với các bệnh truyền nhiễm như DTLCP, khi chưa có vắc-xin thương mại, chiến lược kiểm soát chủ yếu vẫn dựa vào các biện pháp an toàn sinh học. Vi-rút DTLCP có thể lây truyền qua nhiều con đường khác nhau, trong đó hoạt động của con người – như vận chuyển trái phép các sản phẩm thịt nhiễm bệnh hoặc sử dụng các vật dụng bị ô nhiễm – đóng vai trò quan trọng trong việc phát tán mầm bệnh. Bên cạnh đó, vi-rút DTLCP có khả năng đề kháng rất cao với điều kiện môi trường, cho phép nó tồn tại và lây lan trên khoảng cách xa. Những đặc điểm này khiến công tác phòng, chống DTLCP trở nên đặc biệt phức tạp. Sự lây lan nhanh chóng và rộng khắp của DTLCP cho thấy rằng các biện pháp hiện nay, vốn chủ yếu dựa trên an toàn sinh học, là chưa đủ; từ đó đặt ra nhu cầu cấp thiết phải phát triển được vắc-xin hiệu quả để đối phó với dịch bệnh một cách bền vững.

Thực tế đã có nhiều nỗ lực phát triển các ứng viên vắc-xin phòng DTLCP. Việc phát triển vắc-xin phòng DTLCP tập trung vào bảy nền tảng công nghệ chính.

Hình 1. Bảy nền tảng công nghệ chính trong phát triển vắc-xin Dịch tả lợn châu Phi

Vắc-xin bất hoạt toàn phần sử dụng vi-rút DTLCP đã được bất hoạt bằng hóa chất kết hợp với các tá dược hiện đại, tuy có độ an toàn cao nhưng không mang lại hiệu quả bảo vệ do không kích thích được miễn dịch tế bào. Vắc-xin tiểu phần – khai thác một số protein của vi-rút như p30, p54, CD2v, vốn là các kháng nguyên tiềm năng trong việc kích hoạt đáp ứng miễn dịch – hiện vẫn chưa đạt được mức độ bảo vệ đầy đủ, khi hầu hết các thử nghiệm chỉ cho thấy hiệu quả bảo hộ một phần. Một hướng tiếp cận khác là vắc-xin vector vi-rút tái tổ hợp, sử dụng các vi-rút như adenovirus hoặc Modified Vaccinia Ankara để mang gene mã hóa kháng nguyên của vi-rút DTLCP. Dù có khả năng kích hoạt miễn dịch tế bào thông qua trình diện kháng nguyên qua phân tử MHC lớp I, các thử nghiệm cho đến nay vẫn chưa cho thấy hiệu quả bảo vệ rõ rệt. Tương tự, vắc-xin DNA hoặc RNA – dựa trên nguyên lý cho phép tế bào chủ tổng hợp kháng nguyên nội bào nhằm kích hoạt tế bào T gây độc (CD8⁺) – cũng chưa mang lại đáp ứng bảo hộ đầy đủ, kể cả khi áp dụng các chiến lược đơn lẻ hoặc kết hợp mũi cơ sở tăng cường (prime–boost).

Trong số các công nghệ phát triển vắc-xin phòng DTLCP, vắc-xin sống giảm độc lực được đánh giá là mang lại hiệu quả bảo hộ cao nhất. Vắc-xin sống giảm độc lực tự nhiên – sử dụng các chủng vi-rút DTLCP đã suy yếu sau quá trình cấy chuyển nhiều đời – tuy có thể kích thích miễn dịch hiệu quả nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ gây nhiễm mãn tính hoặc tái độc lực, do đó chưa đáp ứng đủ điều kiện để thương mại hóa. Tương tự, các vắc-xin sống giảm độc lực thu được qua cấy chuyển trên tế bào cũng đối mặt với nguy cơ không kiểm soát được độ ổn định di truyền. Trong các hướng tiếp cận hiện nay, công nghệ vắc-xin sống giảm độc lực bằng phương pháp cắt gene nổi bật lên như một chiến lược đầy hứa hẹn. Theo đó, các gene độc lực như I177L, CD2v, A238L, hoặc các gene thuộc nhóm MGF360/505 được loại bỏ có chủ đích nhằm làm suy yếu vi-rút. Những ứng viên vắc-xin thu được từ công nghệ này đã được chứng minh là an toàn, bảo vệ đàn lợn đạt tỷ lệ 100% khi thử thách trong điều kiện phòng thí nghiệm, đồng thời vẫn duy trì được tính ổn định di truyền sau nhiều lần cấy chuyển.

Đối với một vắc-xin thương mại, bên cạnh các tiêu chí quan trọng như tính an toàn và hiệu quả bảo hộ cao, giá thành sản xuất hợp lý và tính tiện dụng trong quá trình sử dụng cũng là những yếu tố then chốt quyết định sự thành công của sản phẩm trên thực tế.

Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam (công ty AVAC) là doanh nghiệp chuyên nghiên cứu và sản xuất vắc-xin thú y, được thành lập vào năm 2012. Đến nay, công ty đã có trên 30 sản phẩm vắc-xin được cấp phép lưu hành trên toàn quốc và đang cung cấp cho thị trường, bao gồm các loại vắc-xin phòng bệnh như: Lở mồm long móng, Tai xanh, Dịch tả lợn cổ điển, Tụ huyết trùng trâu bò, Viêm da nổi cục, Tiêu chảy cấp trên lợn v.v. Trước đòi hỏi cấp thiết từ thực tiễn chăn nuôi, dựa trên nền tảng vững chắc về kinh nghiệm sản xuất vắc-xin thú y, sự đầu tư bài bản về nhân sự, trang thiết bị nghiên cứu và nhà máy sản xuất vắc-xin, cùng với sự hỗ trợ tích cực từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Cục Thú y trong công tác chuyển giao công nghệ, công ty AVAC đã triển khai dự án nghiên cứu và sản xuất vắc-xin phòng Dịch tả lợn châu Phi.

2. Giải pháp công nghệ và kết quả dự án vắc-xin DTLCP tại công ty AVAC

Trong số bảy nền tảng công nghệ được xem xét cho việc phát triển vắc-xin phòng bệnh DTLCP, chúng tôi xác định vắc-xin sống nhược độc, phát triển bằng phương pháp cắt gen, là hướng đi khả thi nhất. Tuy nhiên, để có thể phát triển vắc-xin nhược độc trong thời gian ngắn nhất, cần đồng thời giải quyết ba thách thức kỹ thuật then chốt: (1) Lựa chọn và tối ưu hóa chủng vi-rút nhược độc có độ an toàn cao; (2) Phát triển được dòng tế bào liên tục cho phép vi-rút DTLCP nhân lên ổn định; (3) Xây dựng bộ dữ liệu toàn diện về đặc tính sinh học, tính sinh miễn dịch và độ an toàn của vắc-xin – đây là nền tảng khoa học thiết yếu để tiến tới sản xuất thương mại ở quy mô lớn.

Hình 2. Ba thách thức chính trong phát triển vắc-xin dịch tả lợn châu Phi sống nhược độc

Trong quá trình triển khai dự án, nhóm nghiên cứu tại AVAC đã lần giải quyết được các rào cản trên như sau:

2.1. Chủng vi-rút vắc-xin

Từ 3 chủng vi-rút nhược độc được tạo ra bằng phướng pháp xóa gen được Hoa Kỳ chuyển giao, chúng tôi đã đánh giá lại đặc tính sinh học các ứng viên này, sau đó chọn ra một chủng virút rồi tiếp tục tối ưu. Chủng ASF-G-ΔMGF (mất 6 gene độc, thuộc hai họ gen MGF-360 và MGF505) được chúng tôi tiếp tục chọn lọc và cấy chuyển liên tục trên tế bào DMAC. Sau 30 đời cấy chuyển và chọn lọc, cloning, chúng tôi đã tạo ra một giống vi-rút gốc thỏa mãn các yêu cầu về vô trùng, tinh khiết, an toàn, bảo hộ cao đối với chủng vi-rút thực địa genotype II đang lưu hành chủ yếu tại Việt Nam. Kết quả giả trình tự toàn bộ genome của giống vi-rút vắc-xin (đã tải lên ngân hàng gen thế giới với accession number là PP529961) cho thấy giống vi-rút gốc của AVAC sở hữu một số đột biến khác biệt di truyền so với chủng ban đầu nhận từ Hoa Kỳ, tạo ra sự thay đổi cấu trúc trình tự ở 10 protein. Điều này lý giải cho việc virut đã nhược độc, an toàn hơn so với ứng viên ban đầu được chuyển giao. Từ giống vi-rút gốc (master seed) này, chúng tôi sản xuất ra các giống sản xuất (working seed) để sản xuất kháng nguyên cho các lô vắc-xin thương mại.

2.2. Tế bào dòng cho phép vi-rút ASF nhân lên ổn định

TS. Nguyễn Văn Điệp đã thành công trong việc phát triển một dòng tế bào có nguồn gốc từ đại thực bào tự nhiên, được phân lập từ phôi thai lợn. Dòng tế bào này có khả năng sinh trưởng liên tục, ổn định về đặc tính sinh học, không chứa các gen gây ung thư (thường được sử dụng để gây bất tử tế bào), không nhiễm các vi sinh vật ngoại lai, và có khả năng lưu trữ lâu dài ở nhiệt độ âm sâu. Đặc biệt, dòng tế bào này cho phép vi-rút vắc-xin DTLCP nhân lên nhanh chóng, đạt hiệu giá cao và ổn định về đặc tính sinh học. Dòng tế bào như vậy là thành phần cốt lõi trong quy trình kiểm soát chất lượng của từng lô vắc-xin sản xuất, đồng thời phù hợp với yêu cầu tăng sinh quy mô lớn trong sản xuất công nghiệp. Dòng tế bào này được đặt tên là DMAC (viết tắt của Diep’s Macrophage, đặt theo tên tác giả), và đã được đăng ký bảo hộ sáng chế tại Cục Sở hữu Trí tuệ.

Hình 3. Tóm tắt quy trình phát triển tế bào dòng DMAC

2.3. Bộ dữ liệu toàn diện về đặc tính của vắc-xin thương mại

Để có một hướng dẫn sử dụng an toàn, hiệu quả cho người chăn nuôi, nhà quản lý thì thông tin đầy đủ, toàn diện về các khía cạnh khác nhau của một sản phẩm vắc-xin thương mại cần được hoàn thiện. Nhà sản xuất cần tiếp tục đánh giá các tiêu chí như tính ổn định về hiệu quả của sản phẩm, độ dài miễn dịch, tương tác với vắc-xin khác, khả năng truyền qua nhau thai, ảnh hưởng của miễn dịch mẹ truyền, quy trình tiêm vắc-xin theo lứa tuổi, ảnh hưởng đến năng suất trong điều kiện tình trạng sức khỏe đàn lợn khác nhau, khả năng bài thải và truyền ngang trong điều kiện chăn nuôi thực tế, sự tồn dư vi rút trong thân thịt và nội tạng, khả năng phân biệt chủng vi-rút vắc-xin với chủng vi-rút thực địa, …

Để có đủ dữ liệu, nhà sản xuất cần tiếp tục làm rất nhiều thử nghiệm trong phòng thí nghiệm và trên động vật, tại các cơ sở chăn nuôi. Mỗi thử nghiệm cần được tính toán, thiết kế phù hợp, khoa học, dựa trên các tiêu chuẩn hiện hành với vắc-xin sống nói chung và với vắc-xin DTLCP nói riêng. Đặc biệt trong hoàn cảnh chưa có một tiêu chuẩn quốc tế nào cho vắc-xin DTLCP được đưa ra, công ty AVAC phải tự thiết kế các tiêu chuẩn, đồng thời tích hợp cao nhất các tiêu chuẩn trong dự thảo mới nhất do Tổ chức Thú y thế giới (WOAH) đang xây dựng. Sau hơn 100 thử nghiệm trên động vật được thực hiện với các kết quả tích cực, AVAC đã có bộ dữ liệu cơ bản về nhiều tiêu chí của sản phẩm, để tự tin đưa ra khuyến cáo sử dụng cho từng đối tượng.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, với liều bảo hộ tối thiểu khi chứa 103 vi-rút nhược độc ASFG-ΔMGF, chủng vắc-xin an toàn cho lợn thịt từ 4 tuần tuổi trở lên; vắc-xin tạo miễn dịch bảo vệ nhanh sau 2 tuần, và bảo vệ cao nhất sau 4 tuần; tỷ lệ bảo hộ cao > 90% lợn tiêm vắc xin; thời gian bảo hộ có thể kéo dài trên 5 tháng; vắc-xin không ảnh hưởng tới khả năng tăng trưởng của lợn; không ảnh hưởng đáp ứng miễn dịch của vắc-xin khác. Nghiên cứu ban đầu cũng cho thấy chủng vắc-xin an toàn và bảo hộ tốt cho lợn nái và đực giống.

Từ kết quả nghiên cứu trên, công ty AVAC đã đăng ký xin cấp phép lưu hành vắc-xin sử dụng phòng bệnh DTLCP cho lợn thịt, với tên thương mại là AVAC ASF LIVE. Vắc-xin được khuyến cáo sử dụng cho lợn thịt từ 4 tuần tuổi trở lên, chỉ cần tiêm 1 mũi duy nhất, đã có thể tạo miễn dịch bảo hộ kéo dài tới 5 tháng, đủ bảo vệ toàn bộ vòng đời lợn thương phẩm. Với quy trình tiêm 1 mũi cho lợn từ 4 tuần tuổi (sau cai sữa), vắc-xin AVAC ASF LIVE thể hiện tính tiện dụng.

Hình 4. Sản phẩm của dự án: vắc-xin AVAC ASF LIVE

3. Đăng ký và thương mại hóa sản phẩm vắc-xin AVAC ASF LIVE

Vắc-xin AVAC ASF LIVE đã trải qua quá trình kiểm định nghiêm ngặt và kỹ lưỡng trước khi được cấp phép lưu hành. Cục Thú y đã tiến hành đánh giá chủng giống, kiểm nghiệm 3 lô vắc-xin và khảo nghiệm an toàn, hiệu quả ở hai trang trại theo quy trình chặt chẽ đã được phê duyệt. Sau đó, Cục Thú y cũng đánh giá tính an toàn và hiệu quả bảo hộ khi sử dụng vắc-xin AVAC ASF LIVE ở 4 trang trại ở Bắc Giang và Hà Nội, với quy mô nuôi từ 500 – 20.000 lợn thịt. Kết quả cho thấy vắc-xin AVAC ASF LIVE an toàn cho lợn ở nhiều lứa tuổi (4-13 tuần tuổi), ngay cả khi tiêm quá liều (10 liều), và tỷ lệ bảo hộ đạt trung bình trên 80% khi công cường độc với chủng vi-rút thực địa genotype II phân lập tại Việt Nam. Ngày 8.7.2022, vắc-xin AVAC ASF LIVE được cấp phép lưu hành có kiểm soát tại Việt Nam. Sau khi phối hợp với các cơ quan chức năng, chuyên ngành đánh giá tính an toàn, hiệu quả của vắc-xin ở quy mô trên 600.000 liều tại gần 600 trang trại, vắc-xin AVAC ASF LIVE đã được cho phép lưu hành rộng rãi và xuất khẩu từ ngày 24/7/2023. Đây là vắc-xin DTLCP đầu tiên được chính phủ cho phép thương mại toàn quốc và xuất khẩu.

Sau khi được lưu hành, công ty AVAC đã tiếp tục phối hợp thực hiện thêm các thử nghiệm tại hơn 20 tỉnh thành với quy mô từ 100-3000 lợn thịt tại hàng trăm cơ sở chăn nuôi. Vắc-xin chứng minh tính an toàn và hiệu quả bảo hộ khi đưa vào sử dụng thực tế.

Tiêm vắc-xin AVAC ASF LIVE tại tỉnh Lạng Sơn

Đến nay, nhiều doanh nghiệp chăn nuôi lớn đã triển khai sử dụng vắc-xin. Đồng thời, nhiều địa phương như Cao Bằng, Lạng Sơn, Lai Châu, Sơn La, Bắc Ninh, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ngãi, Trà Vinh v.v. cũng đã tổ chức tiêm phòng đại trà cho đàn lợn. Tính đến đầu năm 2025, công ty AVAC đã cung cấp khoảng 2,5 triệu liều vắc-xin cho thị trường trong nước. Riêng các chi cục Chăn cuôi Thú y và Trung tâm dịch vụ Nông nghiệp các tỉnh, công ty AVAC đã phân phối trên 600.000 liều cho các đơn vị này.

Không chỉ giới hạn trong phạm vi Việt Nam, vắc-xin AVAC ASF LIVE được giới thiệu, chia sẻ tại nhiều diễn đàn khoa học quốc tế uy tín chủ trì bởi các tổ chức hàng đầu thế giới, như Liên minh Toàn cầu về Dịch tả lợn châu Phi (GARA), Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc (FAO), Tổ chức Thú y Thế giới (WOAH), Viện Chăn nuôi Quốc tế (ILRI), Hiệp hội Bệnh lợn Philippines, Hiệp hội Đậu nành Hoa Kỳ (USSEC), cũng như các trường đại học.

Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y của Philippines thăm trang trại lợn đã tiêm vắc-xin AVAC ASF LIVE

Song song với các đánh giá tại Việt Nam, từ tháng 2/2023, Cục Chăn nuôi Thú y (BAI) Philippines tiến hành các thử nghiệm vắc-xin AVAC ASF LIVE trong quy mô phòng thí nghiệm và 10 trang trại. Kết quả đánh giá cho thấy vắc-xin AVAC ASF LIVE an toàn và kích thích sinh miễn dịch cao trên đàn lợn. Chính phủ Philippines cho phép Bộ Nông nghiệp Philippines nhập vắc-xin AVAC ASF LIVE và sử dụng. Đây là quốc gia đầu tiên ngoài Việt Nam chính thức cấp phép sử dụng vắc-xin vào tháng 7/2024, với 460.000 liều đã được nhập khẩu. Ngoài ra, Nigeria cũng đã nhập 5.000 liều để phục vụ cho việc thử nghiệm và đăng ký lưu hành. Việc đánh giá và đăng lý lưu hành đang được triển khai ở các quốc gia khác như Nepal, Ấn Độ, Malaysia, Myanmar, Campuchi, Tanzania, Ukraine, Serbia, Sri Lanka…

4. Vai trò quan trọng của cơ quan nhà nước trong xúc tiến chuyển giao công nghệ, cấp phép lưu hành và thương mại hóa sản phẩm

Trong quá trình phát triển vắc-xin DTLCP, Cục Thú y đã tích cực xúc tiến tìm kiếm, giới thiệu các chủng vi-rút ứng viên vắc-xin và công nghệ hỗ trợ để các đơn vị trong nước có thể tiếp cận. Được sự hỗ trợ, giới thiệu của Cục Thú y và Bộ Khoa học và công nghệ, AVAC đã tiếp cận và được chuyển giao 3 chủng vi-rút DTLCP nhược độc do cơ quan dịch vụ Nông nghiệp (ARS) thuộc Bộ Nông nghiệp Hoa kỳ (USDA) cung cấp. Đây là những ứng viên chủng giống tiềm năng, khả thi nhất cho việc phát triển vắc-xin thương mại đã được công bố trên các tạp chí Quốc tế. Việc tiếp cận được các chủng giống vi-rút nhược độc là cơ sở quan trọng để AVAC đầu tư và triển khai dự án nghiên cứu phát triển vắc-xin DTLCP từ cuối năm 2020.

Cục Thú y đã xây dựng các tiêu chuẩn cơ sở và thành lập nhiều hội đồng các cấp để đánh giá vắc-xin  DTLCP đăng ký xin lưu hành. Đặc biệt, trong bối cảnh chưa có tiêu chuẩn cho vắc-xin DTLCP nào được quốc tế đưa ra, đứng trước nhu cầu cần có vắc-xin DTLCP để phòng bệnh, các cơ quan chức năng của Việt Nam đã chủ động xây dựng và triển khai từ 2020. Thậm chí cho đến nay, tổ chức Thú y Thế giới WOAH vẫn đang trong quá trình soạn thảo tiêu chuẩn cho vắc-xin DTLCP và chưa đưa ra tiêu chuẩn chính thức. Sự vào cuộc kịp thời, chủ động, phối hợp cùng các chuyên gia, các cơ quan trong nước và quốc tế trong đánh giá vắc-xin, đặc biệt khi dịch Covid-19 đang xảy ra, giúp Việt Nam là nước đầu tiên trên thế giới cấp phép thương mại hóa vắc-xin DTLCP.

Sản xuất vắc-xin AVAC ASF LIVE tại Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam

Thực tế, vắc-xin DTLCP đang ngày càng được sử dụng rộng rãi trong và ngoài nước là minh chứng cho thấy sản phẩm có hiệu quả bảo vệ đàn lợn và được người chăn nuôi tin dùng, đó là giải pháp hiệu quả để kiểm soát DTLCP. Kết quả này cho thấy rằng, nếu được đầu tư đầy đủ và sự hợp tác chiến lược, các công ty và cơ quan chuyên môn trong nước hoàn toàn có thể chủ động giải quyết những thách thức toàn cầu trong nghiên cứu và phát triển vắc-xin thú y, đồng thời đáp ứng được nhu cầu thực tiễn.

5. Thách thức và giải pháp trong tương lai

Trong quá trình lưu hành, mầm bệnh liên tục biến đổi đặc tính sinh học, tiến hóa độc lực, làm thay đổi tính kháng nguyên và do đó hiệu quả của vắc-xin bị ảnh hưởng. Do đó, mỗi vắc-xin đều có những vòng đời nhất định, vòng đời dài hay ngắn phụ thuộc chủ yếu vào dịch tễ bệnh và công nghệ sử dụng. Thực tế cho thấy vi-rút DTLCP biến đổi nhanh chóng với nhiều biến thể đã được báo cáo tại Việt Nam.

Đặc biệt, từ năm 2021, chủng tái tổ hợp giữa genotype I và II lần đầu được báo cáo tại Trung Quốc, sau đó lây lan sang Việt Nam và Mông Cổ, Nga. Điều nguy hiểm là các vắc-xin thương mại hiện có tại Việt Nam, hay các ứng viên vắc-xin ở Trung Quốc không thể bảo hộ lợn chống lại biến chủng này. Điều này cho thấy một thách thức mới xuất hiện, và trong tương lai, biến chủng mới này có thể lan rộng, đòi hỏi sẽ cần có một vắc-xin với phổ bảo hộ rộng hơn, bao gồm cả chủng tái tổ hợp này. Đứng trước những thách thức đó, là một đơn vị nghiên cứu và phát triển vắc-xin, AVAC đã và đang chủ động tiếp cận, hợp tác với các đơn vị nghiên cứu, làm chủ các công nghệ hiện đại để nhanh chóng tạo ra các ứng viên vắc-xin, chuẩn bị giải pháp cho thế hệ vắc-xin DTLCP tiếp theo.

Đội ngũ R&D tại Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam

Ngoài ra, việc sử dụng vắc-xin cho lợn giống (bao gồm nái và đực giống) là yêu cầu cấp thiết nhằm tăng cường khả năng bảo hộ cho mọi đối tượng trong quần thể lợn, đảm bảo miễn dịch đàn. Nhận thức rõ tầm quan trọng này, Công ty AVAC đã kiên trì đánh giá và tối ưu sản phẩm cùng quy trình sản xuất, nhằm đảm bảo vắc-xin AVAC ASF LIVE hiện đang lưu hành có thể sử dụng an toàn và hiệu quả cho mọi đối tượng lợn, bao gồm cả lợn giống. Năm 2024, AVAC đã phối hợp với Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc Thú y Trung ương I và Cục Chăn nuôi – Thú y xây dựng bộ tiêu chuẩn đánh giá vắc-xin phòng Dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) dành cho lợn giống. Đây là cơ sở quan trọng để Cục Chăn nuôi – Thú y tiếp tục triển khai đánh giá và tiến tới cấp phép chính thức cho việc sử dụng vắc-xin AVAC ASF LIVE trên lợn giống tại Việt Nam trong thời gian tới.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Điệp
Tổng giám đốc Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam